ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับสิทธิบัตรและอนุสิทธิบัตร

สิทธิบัตรการประดิษฐ์ กฎหมายให้คำนิยามของ “การประดิษฐ์” ว่า หมายถึง การคิดค้นหรือคิดทำขึ้นอันเป็นผลให้ได้มาซึ่งผลิตภัณฑ์หรือกรรมวิธีใดขึ้นใหม่ หรือการกระทำใดๆ ที่ทำให้ดีขึ้น ซึ่งผลิตภัณฑ์หรือกรรมวิธี และ “กรรมวิธี” หมายถึง วิธีการ กระบวนการ หรือกรรมวิธี ในการผลิต หรือการเก็บรักษาให้คงสภาพหรือให้มีคุณภาพดีขึ้น หรือการปรับสภาพให้ดีขึ้น ซึ่งผลิตภัณฑ์ และรวมถึงการใช้กรรมวิธีนั้นด้วย

สิ่งที่จะได้รับความคุ้มครองตามกฎหมายสิทธิบัตรในส่วนของการประดิษฐ์ ต้องเข้าเงื่อนไข 3 ข้อ ดังต่อไปนี้

1. เป็นการประดิษฐ์ขึ้นใหม่ หมายความว่า ต้องเป็นการประดิษฐ์ที่แตกต่างไปจากเดิม ไม่เป็นที่รู้จัก ไม่เคยมีใช้แพร่หลาย ไม่เคยมีจำหน่าย หรือยังไม่เคยได้รับสิทธิบัตรมาก่อน และยังไม่เคยเปิดเผยสาระสำคัญมาก่อนทั้งในและนอกประเทศ รวมไปถึงการนำสิ่งประดิษฐ์ออกแสดงในงานนิทรรศการต่างๆ
   อย่างไรก็ตาม สำหรับกรณีการนำออกแสดง หากเป็นการแสดงที่หน่วยงานของรัฐ เป็นผู้จัดให้มีขึ้นก็ยังสามารถขอรับความคุ้มครองได้ แต่การยื่นคำขอรับสิทธิบัตรจะต้อง ดำเนินการภายใน 12 เดือน นับตั้งแต่นำงานนั้นออกแสดง และสำหรับกรณีที่เคยยื่นขอรับสิทธิบัตรไว้ในต่างประเทศมาก่อนจะต้องยื่นคำขอ รับสิทธิบัตรในประเทศไทยไม่เกิน 12 เดือน นับตั้งแต่วันที่ได้ยื่นขอรับสิทธิบัตรครั้งแรกใน ต่างประเทศ ทั้งนี้ สามารถที่จะขอให้ระบุว่าวันที่ได้ยื่นคำขอรับสิทธิบัตรในต่างประเทศ ครั้งแรกเป็นวันที่ยื่นคำขอรับสิทธิบัตรในประเทศก็ได้
   
   
2. เป็นการประดิษฐ์ที่มีขั้นการประดิษฐ์สูงขึ้น หมายความว่า ต้องแสดงให้เห็นถึงความก้าวหน้าอย่างเพียงพอในแง่ของความใหม่ล่าสุดก่อนที่จะมีการผลิต มีลักษณะที่เป็นการแก้ไขปัญหา ทางเทคนิคของสิ่งประดิษฐ์ประเภทเดียวกันที่มีมาก่อน และไม่เป็นการประดิษฐ์ที่อาจทำได้โดยง่ายโดยผู้ที่มีความรู้ในระดับธรรมดาสามัญในสาขาวิชาการด้านนั้นๆ
   
   
3. เป็นการประดิษฐ์ที่สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้ในทางอุตสาหกรรม เกษตรกรรม พาณิชยกรรม หรือหัตถกรรมได้ คือ สิ่งประดิษฐ์ดังกล่าวจะต้องสามารถ ผลิตได้จริงหรือนำไปใช้ประโยชน์ในทางอุตสาหกรรม เกษตรกรรม พาณิชยกรรม หรือ หัตถกรรมได้ ไม่ว่าจะในรูปของเครื่องมือหรืออุปกรณ์ของผลิตภัณฑ์

1. จุลชีพและส่วนประกอบส่วนใดส่วนหนึ่งของจุลชีพที่มีอยู่ตามธรรมชาติ
2. กฎเกณฑ์และทฤษฎีทางวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์
3. ระบบข้อมูลสำหรับการทำงานของเครื่องคอมพิวเตอร์ หรือโปรแกรมคอมพิวเตอร์
4. การวินิจฉัย บำบัด หรือรักษาโรคมนุษย์หรือสัตว์
5. การประดิษฐ์ที่ขัดต่อความสงบเรียบร้อย หรือศีลธรรมอันดี อนามัยหรือ สวัสดิภาพของประชาชน